Edukacja zdrowotna w szkole – czy to przedmiot dla każdego ucznia?

Współczesny świat stawia przed młodymi ludźmi ogromne wyzwania. Żyjemy szybciej, jemy gorzej, śpimy krócej, a stres pojawia się coraz częściej i w coraz młodszym wieku. W tej rzeczywistości nasze zdrowie fizyczne i psychiczne nabiera szczególnego znaczenia, a dbanie o nie powinno być priorytetem dla każdego młodego człowieka. Dlatego też pojawia się pytanie: czy szkoła powinna uczyć dzieci i młodzież jak dbać o swoje zdrowie? 

Edukacja zdrowotna to przedmiot, który ma uczyć nie tylko o witaminach, piramidzie żywieniowej czy znaczeniu ruchu. To proces wychowawczy, który powinien pomagać młodemu człowiekowi zrozumieć jak jego codzienne wybory wpływają na ciało i umysł. Edukacja zdrowotna obejmuje:     

•    zasady zdrowego odżywiania,     

•    higienę osobistą i snu,     

•    aktywność fizyczną,     

•    profilaktykę uzależnień,     

•    zdrowie psychiczne i emocjonalne,     

•    bezpieczeństwo w sieci i w życiu codziennym. 

W praktyce powinna przede wszystkim kształtować świadomość, odpowiedzialność i nawyki, które będą procentować przez całe życie. Warto podkreślić, że szkoła to przestrzeń, w której dzieci 
i młodzież spędzają większość swojego dnia. To tam uczą się nie tylko matematyki czy języka polskiego, ale też życia w społeczeństwie. Dlatego to właśnie szkoła może stać się naturalnym miejscem do nauki o zdrowiu. Na jakie dane warto zwrócić uwagę? 

• W ankiecie IBRiS (grudzień 2024 r.) przeprowadzonej na zlecenie „Rzeczpospolitej” aż 60,7% respondentów stwierdziło, że wprowadzenie przedmiotu edukacja zdrowotna nie niesie ze sobą ryzyka deprawacji i nadmiernej seksualizacji młodych ludzi.
• W polskim systemie edukacyjnym tematyką edukacji zdrowotnej są już objęte treści w wielu przedmiotach (biologia, wychowanie fizyczne, wychowanie do życia w rodzinie).
• Na poziomie globalnym WHO i United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) apelują o przekształcenie każdej szkoły w tzw. „Health-Promoting School” (Szkołę Promującą Zdrowie) jako kluczowy element promocji zdrowia wśród dzieci i młodzieży.

Temat „edukacji zdrowotnej” w szkole jest realny i dostrzegany nie tylko w Polsce ale i na świecie, jednak wciąż wymaga otwartej dyskusji i uświadamiania społeczeństwa jak ważny to aspekt. 

Wprowadzenie tego przedmiotu do szkoły do przede wszystkim: 

• podnoszenie świadomości i znaczenia profilaktyki – dzieci uczą się, że zdrowie nie jest dane raz na zawsze i wymaga codziennej troski;
• nauka tego jak radzić sobie z emocjami: rozmowy o stresie, relacjach i samoocenie pomagają zapobiegać problemom psychicznym;
• promowanie zdrowego styl życia i zachęcanie uczniów do ruchu, odpowiedniego odżywiania i unikania używek;
• wyrównywanie szans, ponieważ nie każde dziecko wynosi wiedzę o zdrowiu z domu, a szkoła jest naturalnym miejscem które może tę lukę uzupełnić;
• oszczędność dla systemu zdrowia – profilaktyka jest znacznie tańsza niż leczenie skutków chorób, które wynikają z braku wiedzy i złych nawyków.

Większość specjalistów podkreśla, że edukacja zdrowotna nie ma zastępować rodziców lecz ich mądrze wspierać. Wdrażanie tego przedmiotu w szkołach to nie tylko troska o zdrowie jednostki, ale też inwestycja w zdrowe społeczeństwo. Młodzi ludzie, którzy rozumieją znaczenie zdrowia, rzadziej sięgają po używki, lepiej radzą sobie ze stresem i częściej wybierają aktywny tryb życia. Edukacja zdrowotna jako przedmiot w szkole powinna być nowoczesna, atrakcyjna, oparta na rzetelnej wiedzy i dostosowana do wieku uczniów. Nie chodzi o suche fakty, lecz o rozmowę, doświadczenie i praktykę, ponieważ zdrowia nie uczymy się 
z podręcznika, lecz przez działanie.